વિચાર લહેરી

નથી હોતી અબળા હર કોઈ નારી સદા,

પડકારો સામે ના એ ઝુકી, ના હારી સદા!

હરિયાળી ધરતીની ભીતરે ભર્યો લાવા અખૂટ,

થાય વિસ્ફોટ જ્યારે, તો પડે છે એ ભારી સદા!

બની મા અંબા પૂજાતી રહી સદા જે જગમાં,

હણવા રિપુને એ જ  બની દુર્ગા રહી ડારી સદા!

નારીના હર રૂપ અનોખા, હર ગુણ અનોખા,

બની મીરા કે રાધા કૃષ્ણ પર રહી વારી સદા!

શૈલા મુન્શા  તા૧૦/૦૨/૨૦૧૬

શ્રી નવીનભાઈ બેન્કર,
એક ઉમદા વ્યક્તિત્વ, બહુમુખી પ્રતિભા અને હ્યુસ્ટનની ભારતિય કોમ્યુનિટીમાં આદરથી લેવાતું નામ. સિનિયર્સ એસોસિએશનના કાયમી સભ્ય. ક્યારેય પદની લાલસા કર્યાં વગર સહાયક રુપે હમેશા મદદગાર, કેટલાને પોતાની ગાડીમાં લીફ્ટ આપી એમના ઘરે પહોંચાડવા હમેશ આગળ. ગુજરાતી સમાજના કાર્યક્રમો જુના સ્ટાફર્ડ થિએટરમાં ભજવાય ત્યાં હાથમાં ટોર્ચ લઈ મહેમાનોને એમની સીટ સુધી પહોંચાડવાનુ કામ સેવાભાવે કરવા સદા તત્પર.
પોતાની માંદગીની જાણ મિત્રોને ૬ સપ્ટેંબરે જાતે ઈમૈલથી કરતાં જણાવે આ મારી છેલ્લી ઈમૈલ છે, અને એના જવાબમાં કોઈ ડોશીમા એમના પત્નિને ફોન કરી પુછે હવે “નવીનભાઈનુ કેટલે આવ્યું?” આવી પોતાની જાત પર રમૂજ પણ કરી શકે; એ વિભુતિને નશ્વર દેહ છોડીને ગયે હજુ ચોવીસ કલાક પણ નથી થયા અને આખા અમેરિકા, ભારત, લંડન અને ના જાણે ક્યાં ક્યાંથી શોક સંદેશા, શ્રધ્ધાંજલિ અને આપ્તજન ગુમાવવાની વેદના ફોન, ઈમૈલ, વોટ્સેપ, ફેસબુક દ્વારા એમના કુટુંબને મળી રહી છે.
એમના અંગત મિત્રોમાં સ્થાન મેળવવાનુ સૌભાગ્ય પ્રશાંત અને મને મળ્યું ત્યારે એમની યાદમાં, (જે ક્યારેય દિલમાંથી ભુંસાવાની નથી} એક ભાવ અંજલિ અમારા અને ગુજરાતી સાહિત્ય સરિતાના તમામ સભ્યો વતી,

अच्छा चलता हुं,
दुआओमें याद रखना;
मेरे झिकरका जुबांपे स्वाद रखना।

दिलके संदूकोमें
मेरे अच्छे काम रखना,
चिठ्ठि तारोमें भी;
मेरा तु सलाम रखना।

अंधेरा तेरा मैने ले लिया,
मेरा उजला सितारा तेरे नाम किया;

महेफिलमें तेरी,
हम ना रहे जो;
गम तो नहि है!

तेरे रुखसे अपना रास्ता,
मोडके चला!
चांद हुं मैं,
अपनी खुश्बू छोडके चला।

मनकी माया रख के
तेरे तकिये तले,
बैरागीका सुती चौला;
ओढके चला।

આ ગીત એના બોલ અને આ મુવી “ઐ દિલ હૈ મુશ્કિલ” મને ગમતાં ઘણા મુવીઓમાંનુ એક છે. આજે આ ગીત સાંભળી રહી હતી અને યાદ કરી રહી નવિનભાઈ બેન્કરને!!
જિંદગીના અંતિમ પડાવે આ ગીત એના શબ્દો એમની જિંદગીની દાંસ્તા વર્ણવે છે. મન મોજીલા નવીનભાઈ મરણને કેટલી સહજતાથી લઈ શક્યા એ એમની ઈમૈલ દ્વારા ઘણા મિત્રોને ખબર છે. નાટકના જીવ છેલ્લી ઘડી સુધી એમની વાતો સાચી છે કે કોઈ નાટકિય અદા એના ભ્રમમાં જ અપણે રહીએ. કેટલો ખજાનો ભર્યો છે એમની પાસે! એમના લખાણોમાં કેટલાય કલાકારો, લેખકો, કવિઓની મુલાકાતથી ભરેલા એમના આલ્બમો, અઢળક ફોટા, પુસ્તકોનો ખજાનો!!!
એમના જ શબ્દોમાં,
“આ યાદોની તવારિખની વાતો લખું તો એક આખુ પુસ્તક થઈ જાય”
સલમાનખાનને હું વેસ્ટહેમર સ્ટ્રીટ પર એક ગીટાર સ્ટોરમાં લઈ ગયેલો. સંજય દત્તને હોટેલ હિલ્ટનની બાજુમાં આવેલી કોલોરાડો નાઈટક્લબમાં રાત્રે એક વાગ્યે લઈ ગયેલો. શક્તિકપૂરને વોલમાર્ટ માં ખરીદી કરવા લઈ ગયેલો. વીલન રણજીતને અને એક્ટ્રેસ મધુને હિલક્રોફ્ટ પર આવેલા એક રેસ્ટોરન્ટમાં ઢૉસા ખવડાવવા લઈ ગયેલો.. લતા મંગેશકર માટે ડીનર લઈને હોટલ પર ગયેલો અને તેમણે જમી લીધું ત્યાં સુધી હું તેમની સાથે રહેલો. સલમાન અને સંગીતા બિજલાનીના ફોટા, મેં હિલ્ક્રોફ્ટ પરની હિલ્ટન હોટલના પાર્કીંગ લોટમાં પાડ્યા હતા. બબિતા ( કરિશ્મા અને કરીનાની મમ્મી) ને લઈને આઇ-ટેન અને ગેસ્નર પાસેના એક મોલમાં ખરીદી કરાવવા લઈ ગયેલો અને કરિશ્માનો શો અમે સાથે બેસીને માણ્યો હતો. જયા ભાદુરી, પદ્મારાણી, હેમા માલિની સાથે પણ ખુબ યાદો છે.”
પોતાની જાત વિશે પણ હસી શકે એવું ઉમદા વ્યક્તિત્વ નવિનભાઈનુ.
પોતાની ઓળખ આપવાની એમની રમુજી રીત તો જુઓ,

“અમારે હ્યુસ્ટનમાં એક ‘કાકા’ રહે છે. આમ તો એ ખરેખર ઉંમરને હિસાબે કાકા જ છે. પણ એ જુદા જુદા સ્થળે જુદા જુદા નામથી ઓળખાય છે.

દર ગુરૂવારે એ હિલક્રોફ્ટ એવન્યુ પર આવેલા પટેલ બ્રધર્સમાં ગુજરાત સમાચાર અને ગુજરાત ટાઇમ્સ નામના ગુજરાતી છાપાં ખરીદવા જાય ત્યારે પહેલા ફોન પર પુછી લે કે ‘ભાઈ, છાપાં આવી ગયા ? કાઉન્ટર પરથી જવાબ મળે કે ‘હા…આવી ગયા. આવી જાવ, કાકા’. એ પછી જ કાકા સ્ટોર પર જાય એટલે પેલો કાઉન્ટર પર ઉભેલો માણસ બીજાને કહે કે ‘પેલા છાપાવાળા કાકા આવી ગયા છે . તેમને બન્ને છાપાં આપી દો..’ અહીં એ કાકા,’ છાપાવાળા કાકા ‘તરીકે જ ઓળખાય.

એ જ સ્ટ્રીટ પર, શુભલક્ષ્મી ગ્રોસરી સ્ટોર પર, ગરમ ગરમ રોટલીનું પેકેટ લેવા જાય ત્યારે, કાઉન્ટર પરની છોકરી , અંદર રોટલી કરતા બહેનને ફોન પર જણાવે કે ‘પેલા રોટલીવાળા કાકા આવી ગયા છે. તેમનું પેકેટ બહાર કાઉન્ટર પર આપી જાવ.’
અહીં આ કાકાનું નામ ‘રોટલીવાળા કાકા’ તરીકે જ જાણીતું.

મંદીરમાં, પત્નીના ડ્રાઇવર તરીકે , જાય ત્યારે બાંકડે બેઠેલા અન્ય કાકાઓ તેમને ‘નાસ્તિક કાકા’ તરીકે ઓળખે. બાંકડે બેઠેલાઓને ‘નાસ્તિક’ અને ‘રેશનલ’ વચ્ચેના ભેદની ખબર નથી હોતી.

મંદીરાના કોઇ ઉત્સવ વખતે, મંદીરની દીકરીઓ આ કાકાને તેમના ગ્રુપના ફોટા પાડવા અને એ અંગે અહેવાલ લખવા વિનંતિ કરે ત્યારે એ કાકા ‘ફોટાવાળા કાકા’ તરીકે ઓળખાય.

અહીં કોઇને તેમના ઓરીજીનલ નામની ખબર જ નથી. અને આ ફુલણજી કાગડો પોતે કોઇ બહુ મોટો જાણીતો માણસ થઈ ગયો છે એવા ભ્રમમાં જીવે છે.
શ્રીરામ…શ્રીરામ…”
આવા અને કેટલાય અનુભવો ગુજરાતી સાહિત્ય સરિતાના એમના બ્લોગ “એક અનુભૂતિ એક અહેસાસ” પર વાંચવા મળશે.
એમના જીવન વિશે, ભાઈ બહેનો, પત્નિ, સમાજ, વિશેષ મુલાકાતો અને એમના વિવિધ ફોટાઓ થી આ બ્લોગ પોતે જ એક ખજાનાથી કમ નથી.
મારું અને પ્રશાંતનુ એ સૌભાગ્ય છે કે એમની સાથે કેટલીય ઉમદા પળો માણવાનો મોકો મળ્યો છે, એમના નાટકિય હાવભાવમાં ખૂબ બધા પ્રસંગોનુ વર્ણન સાંભળતા સમયનુ ભાન નથી રહ્યું. ખાવાના શોખીન પણ ગુજરાતી વાનગી સિવાય ખાસ બીજું ના ભાવે પણ મારા ઘરમાં નાસ્તાના ડબ્બા, એમને ભાવતી કાજુ કતરી બધું એમને ખબર અને જાતે ડબ્બો ખોલી ખાવાની આઝાદી!!!

પોતાના વિચારોને કોઈ ડર વગર રજૂ કરવાની ખુમારી ધરાવતા, આવી બહુમુખી પ્રતિભા માટે જ જાણે આ ગીત સર્જાયું હોય એવું લાગે છે.

अच्छा चलता हुं,
दुआओमें याद रखना;
मेरे झिकरका जुबांपे स्वाद रखना।

महेफिलमें तेरी,
हम ना रहे जो;
गम तो नहि है!

तेरे रुखसे अपना रास्ता,
मोडके चला!
चांद हुं मैं,
अपनी खुश्बू छोडके चला।

અસ્તુ,
પ્રમુખ-ગુજરાતી સાહિત્ય સરિતા હ્યુસ્ટન

શૈલા પ્રશાંત મુન્શા તા.૦૯/૨૧/૨૦૨૦

નિઃશબ્દ વાણી,
એકને જીવન ને;
બીજે માતમ!!

શૈલા મુન્શા
www.smunshaw.wordpress.com

અતિત્લાન સરોવર

એ રાત!!!!
જિંદગી માણસને ઘણુ શીખવાડે છે, અને જ્યારે તમે જાહેર જીવનમાં કાર્યરત હો તો જીવનમાં ઘણા અનુભવોમાં થી પસાર થતા હો છો.
લગ્ન કરી અમેરિકા આવી ત્યારે માંડ વીસ બાવીસની ઉંમર. અજાણ્યો દેશ, અજાણ્યા લોકો પણ ધીરે ધીરે જીવન ગોઠવાતું ગયું. સારી નોકરી અને ઘર સંસારની જવાબદારીમાં વર્ષો વિતી ગયા. બાળકો પણ મોટા થઈ અભ્યાસ અર્થે દુરના શહેરોમાં જઈ વસ્યા.
એક ઈચ્છા મનના ખૂણામાં ગોપિત હતી એને ઉજાગર કરવાનો સમય આવી ગયો. નાનપણથી લોકોને મદદ કરવાની, ઈચ્છા કાયમ રહેતી. મમ્મી પપ્પાને હમેશ કોઈને મદદ કરતાં જોયા હતા.અમારે ત્યાં રસોઈ કરવા આવતા કાશીબહેનની દિકરીને ભણાવા મમ્મીએ અમારી સ્કૂલમાં જ એનુ એડમિશન કરાવી, કોલેજ સુધીનો બધો ખર્ચો ઉપાડી લીધો હતો.
નોકરીમાં થી નિવૃત થઈ કોઈ સામાજિક સંસ્થા સાથે જોડાવાની વાત જ્યારે મેં મારા પતિને કરી, તો હરખભેર એમણે મારી આ ઈચ્છાને વધાવી લીધી.
કેલિફોર્નિઆની રોટરી ક્લબના પ્રમુખને એ ઓળખતા હતા, અને આમ હું રોટરી ક્લબ સાથે જોડાઈ.
દેશ વિદેશ રોટરીના પ્રોજેક્ટ માટે અમારે જવાનુ થતું. આફ્રિકાના શહેરો, ક્યાંક કેટલી સમૃધ્ધિ અને ક્યાંક કેટલી ગરીબાઈ. નાના ગામોમાં રહેતા લોકોની સાદગી અને અતિથિ ભાવના…. કેટકેટલા અનુભવો
દુનિયાના લગભગ મોટાભાગના શહેરોમાં ફરી, પણ આજે એક પ્રસંગની વાત કરવી છે, જેને યાદ કરતાં આજે પણ ભયમિશ્રિત રોમાંચ શરીરના રુંવાડા ઉભા કરી દે છે.
વાત છે ૨૦૧૨ ની. રોટરી ક્લબનો એક પ્રોજેક્ટ ગ્વાટેમાલા હંડુરસમાં હતો. અમે લગભગ ૧૨ રોટેરિઅન આ કામ માટે ગ્વાટેમાલા ગયા હતા. હંડુરસના રોટરી પ્રમુખે અમારું સ્વાગત કર્યું અને ત્યાંના રૉટેરિઅન સાથે ઓળખાણ કરાવી. અમારી રહેવાની વ્યવસ્થા પ્રમુખ અને એમના ભાઈ હોસેને ત્યાં કરવામાં આવી હતી. પ્રમુખ અને ભાઈના ઘરની વચ્ચે મોટું સરોવર હતું અતિત્લાન ((Atitlan). આ સરોવર ત્રણ મોટા જ્વાળામુખી પર્વતોથી ઘેરાયેલું છે. સરોવરના કિનારે નાના ગામો આવેલા છે, અને ત્યાં પહોંચવાનુ સાધન સ્પીડ બોટ કે હેલિકોપ્ટર સિવાય બીજું કાંઈ નથી. મારી સાથે બીજા ત્રણ રોટેરિઅનની રહેવાની સગવડ ભાઈને ત્યાં કરવામાં આવી હતી.
ગ્વાટેમાલાનુ પ્રાકૃતિક સૌંદર્ય ખૂબ સરસ છે. બીજે દિવસે અમને આસપાસના રમણિય સ્થળો અને ઐતિહાસિક શહેર, ત્યાંનુ સ્થાપત્ય જોવાનો લ્હાવો મળ્યો.
અમારો પ્રોજેક્ટ એ હતો કે, સેન્ટ્રલ અમેરિકાનુ ગ્વાટેમાલામાં આવેલું સહુથી ઊંડુ સરોવર અતિત્લાન (Atitlan) જે લગભગ ૮૪,૦૦૦ વર્ષ પહેલા થયેલા જ્વાળામુખી વિસ્ફોટથી બન્યુ હતું અને જે ૧૧૨૦ ફુટ ઉંડુ છે; એના કિનારે ત્યાંના સ્થાનિક રહેવાસીઓ પોતાના કપડાં ધોતા હતા અને જાવાળામુખીના ખનિજ તત્વથી ભરેલા સ્વચ્છ પાણીને મલિન કરતાં હતા. આ પ્ર્શ્નનુ નિરાકરણ લાવવા માટે અમેરિકાની રોટરી ક્લબે ભંડોળ ભેગું કર્યું અને એ પૈસાથી ત્યાં સરોવરથી થોડે દુર એક જુદો પાણીનો કુંડ બનાવવાનો પ્લાન તૈયાર કર્યો, કપડાં ધોવા માટે જુદા ઓવારા બાંધવાની એવી એને લગતી બધી સગવડ ધ્યાનમાં રાખી જેથી લોકો ત્યાં પોતાના કપડાં ધોઈ શકે અને મેલું પાણી કાંકરા, રેત, પથ્થરોમાં થી પસાર થઈ ચોખ્ખું થઈ પાછું સરોવરમાં ભળી જાય. આ પ્રોજેક્ટને અમલમાં મુકવા અમે ગ્વાટેમાલા આવ્યા હતા. ત્યાંની સ્થાનિક પ્રજા ઘણી ગરીબ હતી અને આ પ્રોજેક્ટથી એમને ઘણો લાભ થવાનો હતો.
અમારા આદર સત્કારમાં ત્યાંના પ્રમુખે સાંજે એમના ઘરે મિજબાનીનુ આયોજન કર્યું હતું. ત્યાંના રોટેરિઅન અને અમે લગભગ બાર જણ મળી લગભગ ૪૦ જણા હાજર હતા. સરસ મેક્સિકન ખાવાનુ, ત્યાંનો જાણિતો બિયર, રમની મહેફિલ જામી હતી. મારા માટે પ્રમુખની પત્નિએ ખાસ શાકાહારી એન્ચીલાડા, કેસેડિયા અને વર્જિન પીનાકોલાડા તૈયાર કરાવ્યા હતા.
મજાક મસ્તીનો માહોલ જામતો જતો હતો, મેક્સિકન મ્યુઝીકના તાલે સમુહ નૃત્યનો આનંદ સહુ માણી રહ્યા હતાં. રાત જામતી જતી હતી, સમયનો ખ્યાલ કોઈને નહોતો; પણ મારી નજર ઘડિયાળના કાંટે અને આકાશમાં ઘેરાતા વાદળો તરફ જઈ રહી હતી. દસ વાગવા આવ્યા અને મેં હોસે જેને ત્યાં અમે રોકાયા હતા એને યાદ કરાવ્યું કે આપણે પાછા જવાનુ છે અને વરસાદ પડવાની એંધાણી દેખાઈ રહી છે.
આવા ખાન પાનની મફેફિલમાં મારી વાત કોણ કાને ધરવાનુ હતું? “અરે! ચિંતા નહિ કર રોમા, હમણા પહોંચી જઈશું, મારી સ્પીડ બોટમાં” હમણા એટલે સામે પાર પહોંચતા ૪૫ મિનિટ થાય એ ત્યારે હોસેને યાદ નહોતું.
ખેર!! ચલો, ચલો કરતાં રાતના અગિયાર વાગ્યા, વાદળ ગરજવા માંડ્યા ત્યારે હોસે ઊભો થયો અને અમે સહુ સ્પીડ બોટમાં ગોઠવાયા. હોસેએ સ્પીડબોટ મારી મુકી અને વિજળીના કડાકા સાથે વરસાદ શરૂ થયો. અંધારી રાત, ઉપરથી પાણી વરસે, સ્પીડબોટની ઝડપને કારણે સરોવરના પાણીની છાલક અમને ભીંજવે, અંતિમ ઘડી આવી ગઈ હોય એમ અમારા સહુના જીવ તાળવે ચોંટ્યા હતા. એક ક્ષણમાં બાળકો પતિ સહુના ચહેરા નજર સામે આવી ગયા, અહિં અતિત્લાનમાં જ આજે અમારી જળસમાધિ થશે એ બીકના માર્યા અમે ચારે જણા એકબીજાનો હાથ સજ્જડ પકડીને બેઠા હતા. ડરને ઠંડીથી સહુ થરથર કાંપતા હતા. એટલું ઓછુ હોય તેમ વધુ પડતા નશાને કારણે અંધારામાં હોસે પોતાનુ ઘર ભુલી ગયો, ભળતા કિનારે બોટ રોકી; ઉતરવા જતાં ખ્યાલ આવ્યોને બોટ પાછી વાળી. માંડ માંડ એના ઘરે પહોંચ્યા. પહેલીવાર હોસેનો સહી સલામત ઘરે લાવવા બદલ આભાર વ્યક્ત કરવાનો વિવેક ભુલી અમે સહુ ભગવાનનો ઉપકાર માનતા સુવાના ઓરડામાં જતા રહ્યાં
એ રાત!!! યાદ કરતાં આજે પણ રુંવાડા ઊભા થઈ જાય છે.

મારી સહેલીનો સ્વાનુભવ,
અસ્તુ,

શૈલા મુન્શા તા.૦૯/૧૭/૨૦૨૦

મન હિંચોળે આનંદે, હૈયું પણ હરખાય;
લાગણીના પુર ઉમટે, પ્રેમ જ્યાં પરખાય!

કરે કો યાદ, દુર દેશાવરથી ભાવભર્યા હૈયે;
વહે પ્રેમના પુર, મોતીબિંદુ સા અશ્રુ ઝર્યે!

અપનાવી માતાની પ્રકૃતિ, નિભાવી એ જ પ્રવૃતિ;
થઈ પુરી આશ, બની શિક્ષિકા ન લીધી નિવૃતિ!

વાવ્યું એક બીજ પ્રેમથી, સીંચી ભણતરનુ;
બન્યુ એ વટવૃક્ષ આજે, અગણિત વળતરનુ!

એ શિષ્યોથી ગૌરવ અમારું શિક્ષક હોવાનું;
ઝળહળશે પ્રેમજ્યોત એક યાદ બની રહેવાનુ!

સહુ વિધ્યાર્થીઓને સમર્પિત જેમના હ્રદયમાં આજે પણ પોતાના શિક્ષક માટે પ્રેમ, સન્માન અને આદર છે.

શૈલા મુન્શા તા.૦૯/૦૫/૨૦૨૦

ખળખળ વહેતું ઝરણું નિજાનંદમાં મસ્ત,
હસતું રમતું વહે પ્રકૃતિની ગોદમાં વ્યસ્ત;

કલકલ નાદે કરે પ્રકૃતિ સાથે કલરવ,
પુરાવે સાથ વહેતા સમીરનો ગુંજારવ;

હરદમ મિટાવે તરસ્યા પશુ પંખીની એ તૃષા,
હસતું રમતું વહે, નહિ કોઈ અપેક્ષા કે આશા;

ક્યાં જનમ્યું ક્યાં વિલીન થયું કોણ કરે પરવા?
મળી જે જિંદગાની વિતાવી ધરતીએ વિહરવા!

ના પર્વતનો વિયોગ, ના સાગરને મળવાની ઈચ્છા;
નિત કામ આવું સર્વને, એ જ તો હૈયે મહેચ્છા;

પ્રભુને પ્રાર્થના બસ એટલી જ મુજ હૈયે સદા રહેશે,
પશ્ચાતાપનું પવિત્ર ઝરણું દુનિયામાં નિત્ય વહેશે!!

શૈલા મુન્શા તા. ૦૮/૨૫/૨૦૨૦
www.smunshaw.wordpress.com

પંદર દિવસથી ઘર ભાઈબહેનો દિકરા વહુથી ભરેલું હતું. આખો દિવસ અવરજવર રહેતી. આજે જાણે શાંતિ લાગતી હતી. સુરેશ છાપું લઈને એની ગમતી આરામખુરશીમાં બેઠો. પંદર દિવસનો થાક વરતાઈ રહ્યો હતો. મન વિચારોને ઝોલે ચઢ્યુંને આંખ ઘેરાવા માંડી, ત્યાં રસોડામાં થી બુમ સંભળાઈ “કેટલી વાર કહ્યું તમારા પથારા સંકેલો ચારેબાજુ કાગળિયાના ઢગલાં છે, પણ તમારે તો મારી કચકચ એક કાને સાંભળી બીજા કાને નીકળી જાય છે. હું નહિ હોઉં ત્યારે મારા શબ્દો યાદ આવશે”
ઝબકીને સુરેશે જોયું, સામી દિવાલે સરિતાના ફોટા પર હાર લટકતો હતો….

શૈલા મુન્શા તા.૦૮/૨૦/૨૦૨૦

કોરોના નામનો એક વાયરસ જગતમાં કાળો કેર વર્તાવી રહ્યો છે, ભલભલાની બોલતી બંધ થઈ ગઈ છે, કારણ મોઢે માસ્ક આવી ગયો છે. લોકો એકબીજાને મળતા ગભરાય, હાથ મિલાવતા ગભરાય, અરે! ઘરની બહાર નીકળતા પણ ગભરાય!!
કોરોનાનો વાંક જ કાઢીએ એવું નથી, કોરોનાએ લોકોને એકબીજાની મદદ કરતાં શિખવ્યું, એકબીજાની કદર કરતાં શિખવ્યું અને આધિનિક ટેકનોલોજીએ દુર રહેતા સ્વજનો,મિત્રોને પાસે લાવવાનુ કામ પણ કર્યું.
આજે મારે પણ એવીજ કોઈ વાત કરવી છે. નસીબદાર છું કે જીવનના આ પડાવે ઘણા મિત્રોનો સાથ મળ્યો છે અને ફેસબુક, વોટ્સેપે જગતને આંગળીના ટેરવે લાવી દીધું છે.
મૈત્રી, એનુ મહત્વ તો એને જ સમજાય, જેણે જીવનમાં એવા સાચા મિત્રો મેળવ્યા હોય.સહુથી પાકી દોસ્તી જે નાનપણથી આપણા પડછાયાની જેમ સતત સાથે રહેતી હોય. અંધકારમાં ભલે એ દેખાય નહિ પણ હોય તો હમેશ સાથે જ.
શાળાના મિત્રો, કોલેજના મિત્રો, યુવાનીના મિત્રો!! કેટલાય સંબંધો બંધાય, કોઈની આવરદા ટુંકી હોય, કોઇ જીવનના અંતિમ પડાવ સુધી અકબંધ!
થોડા વર્ષોથી વિખુટી પડી ગયેલી મારી બહેનપણીઓ ને આ નવરાશના સમયમાં શોધવાનો પ્રયાસ કર્યો. દિલમાં તો યાદ લીલીછમ્મ જ હતી, પણ અવાજ કાનોથી દૂર હતો.
એકને ફોન કરતાં બીજી સખીનો નંબર મળ્યો. શાળામાં અમ ચાર બહેનપણીઓ ની મૈત્રી વધુ ગાઢ હતી. વર્ષા, મીના, દિપ્તી અને હું શૈલા. દિપ્તીને વર્ષા જરા શાંત પણ મીનાને હું રમતિયાળ. મોટાભાગે હમેશ સાથે જ હોઈએ. કોઈ મસ્તી, કોઈ શિક્ષકોની નકલ બધું કરવામાં આગળ, પણ એમના એટલા લાડકા પણ ખરા!
થોડા દિવસ પહેલા વર્ષાને ફોન કર્યો અને મીનાનો ફોન નંબર માંગ્યો, તરત મળી ગયો. મારી જાતને હું જ કોસતી રહી, “આટલા સમય સુધી ફોન કરવાનુ યાદ કેમ ના આવ્યું”
મીનાને ફોન કરતાં એ તો એકદમ ખુશ થઈ ગઈ, કેટલી યાદો તાજી થઈ ગઈ. દિપ્તીને હું તો બરાબર વાતો કરતા. મીનાને જ ખ્યાલ આવ્યો,”આપણે બધા ઝુમ પર ભેગા થઈએ” મીના, વર્ષા અને હું અમેરિકામાં, દિપ્તી એક જ ભારતમાં. વાત કરતા દિપ્તીએ અરુણાનો ઉલ્લેખ કર્યો. હું સાતમા ધોરણમા નવી શાળામાં ગઈ અને અરુણા એકાદ વર્ષમાં બીજી શાળામાં એટલે મને પરિચય ઓછો, પણ અમેરિકા આવ્યા પછી પરિચય વધ્યો.
સહુને એકબીજાને મળવાની તાલાવેલી એવી કે કેમ એકબીજાને જોવાય અને વાતો થાય એના પ્રયાસો શરૂ થયા.
અમારા પાંચ જણ માટે વોટ્સેપ વિડિઓ કોલ સહુથી સરળ માધ્યમ હતું. તરત જ અમારા પાંચ જણનુ ગ્રુપ બનાવી દીધું.
ગ્રુપ તો બની ગયું, પણ બધાને કયો સમય ફાવે એ જોવાનુ હતું.
હું હ્યુસ્ટનમાં, મીના શિકાગો, વર્ષા ન્યુ જર્સી, અરુણા કેલિફોર્નીઆ અને દિપ્તી ભારત. હ્યુસ્ટનના ને શિકાગોના રાતના 8.૩૦ ન્યુ જર્સીના ૯.૩૦, કેલિફોર્નીઆના ૬.૩૦ અને ભારતના સવારના ૭.૦૦ એવું નક્કી કરી અમે બધા વોટ્સેપ પર ભેગા થયા.
એક ક્ષણમાં અમે પત્ની, મા, દાદીમાંથી શાળાના દિવસોમાં પહોંચી ગયા. યાદના ઝરુખેથી પળો સરકવા માંડી. મસ્તીનો માહોલને હાસ્યની રમઝટ!! અમારી સાથે સંકળયેલા કેટલાય મિત્રોને યાદ કર્યાં, પરિક્ષાના નામે જાગરણ અને વાંચવા કરતાં વાતોના વડા વધુ. એકબીજાના ઘરે ગમે ત્યારે પહોંચી જવું અને એક થાળીમાં જમવા બેસી જવું.યાદોના પટારામાંથી એક પછી એક કેટલાય પ્રસંગો બહાર આવવા માંડ્યા.
સમય જાણે થંભી ગયો હતો અમારા માટે. ઘડિયાળનો કાંટો ભલે આગળ વધતો હતો, પણ અમે અમારી દુનિયામાં ગુલતાન હતાં. અઢી કલાક ક્યાં પસાર થઈ ગયા, બધાની ફોનની બેટરી ખતમ થવાનુ સિગ્નલ દેખાડી રહી ત્યારે નાછૂટકે ફરી પંદર દિવસ પછી પાછા મળવાનુ નક્કી કરી બધા છૂટા પડયાં!!
કોરોનાએ જગમાં કાળૉ કેર વર્તાવ્યો અને લાખ્ખો લોકોએ પોતાના સ્વજન ગુમાવ્યા. સહુથી વધુ જ્યારે ડોક્ટર, નર્સ કે લોકોની સેવા કરતાં સહુ એની ચપેટમાં આવી પોતાની આહુતિ આપતાં અને આપે છે ત્યારે નત મસ્તકે એમના બલિદાનને બિરદાવવા સિવાય બીજું આપણે એ કરી શકીએ કે આ મહામારી વધુ ના ફેલાય એના માટે સઘળાં નિયમોનુ પાલન કરી એને જડમૂળથી નાશ કરવામાં સાથ આપીએ.
આ સંકટના સમયમાં પોતાનુ કુટુંબ તો છે જ પણ, મિત્ર એવો સાથી છે જે તમને જિવવાનુ, ખુશ રહેવાનુ, આ ઘડી પણ ટળી જશે એ હિંમત આપવાનુ કામ કરે છે.

સહુ મિત્રોને સમર્પિત આ કાવ્ય,

મિત્રોની પરિભાષા કદી બદલાતી નથી,
યાદ એ બચપણની કદી જાતી નથી!

સંબંધો સહુ જિંદગીના થાય ભલે ઉપર નીચે,
કરી જે દોસ્તી એકવાર, ભુલાતી નથી!

રેતની એ લકીર નથી, ભુંસાય જે વાયરે,
મિત્રતાની એ ઈમારત કાળ થી એ મિટાતી નથી!

મળ્યા ન મળ્યા રોજ, રહ્યા આઘા ભલે વર્ષોથી,
મળ્યા જે ક્ષણે, એ જ મસ્તી રોકી રોકાતી નથી!

પહોંચ્યા ઉમરના એ મુકામે, કદી સાંપડે એકલતા,
વાતો એ દિલની, મિત્ર વિના કોઈને કહેવાતી નથી!

મિત્રોની પરિભાષા કદી બદલાતી નથી,
યાદ એ બચપણની કદી જાતી નથી!

શૈલા મુન્શા તા. ૦૮/૧૬/૨૦૨૦

છે તરસને જામ ખાલી, સાથમાં સાકી નથી;
માણવા સંગત સુરાની, ઝૂમતો સાથી નથી!

હોંશ દેખાડી અદાકારી ભજવતો એ રહ્યો,
તો ઉદાસી વેશ પાછળ શીદ પરખાતી નથી?

પ્રીતને પ્યાદું બનાવી ગોઠવી ચોસઠ નવી,
ક્યાં ખબર બાજી રમતની, આજ મંડાતી નથી;

ફૂલ આંસુના ચઢાવે એ કબર પર જૂઠના,
જીવતાં એ માશુકાને યાદ તો રાખી નથી!

રાખવી આશા ઠગારી, જ્યોત જાગે પ્યારની;
ઘાવ ઊંડા, પીડ પ્રીતમની એ જોવાતી નથી!!!

શૈલા મુન્શા તા.૦૮/૧૦/૨૦૨૦

આજની તો ખબર નથી ને, શીદ કરે ચિંતા કાલની;

ઊગી સવાર કેમ આથમશે, શીદ કરે ચિંતા કાલની!

માનવ ધારે કાંઈ ને ઈશ્વર કરે કાંઈ, શીદ કરે ચિંતા કાલની;

નથી જો કાંઈ હાથ આપણે, શીદ કરે ચિંતા કાલની!

કીડી ને કણ ને હાથી ને મણ, શીદ કરે ચિંતા કાલની;

ભુખ્યો ઉઠે, ન સુવે ભુખ્યો, શીદ કરે ચિંતા કાલની!

મીનમેખ ના જ્યાં ઘડી પળનો, શીદ કરે ચિંતા કાલની;

રામ ના હોયે જ્યાં રખવાળા, શીદ કરે ચિંતા કાલની…

શૈલા મુન્શા. તા. ૦૮/૦૪/૨૦૨૦